زکات فطره از منظر مقام معظم رهبری

زمان کنار گذاشتن فطره

سوال: زمان کنار گذاشتن فطره و پرداخت آن چه موقع است؟
جواب) بعد از اثبات حلول ماه شوال می‌تواند آن را کنار بگذارد اگر نماز عید فطر می‏خواند، بنابر احتیاط واجب باید پیش از نماز پرداخت کند یا کنار بگذارد و اگر نماز عید نمی‏خواند، تا ظهر روز عید فطر مهلت دارد.

پرداخت زکات فطره پیش از ماه رمضان

سوال: آیا جایز است پیش از ماه رمضان، فطره را به فقیر داد؟
جواب) خیر، کفایت نمی‏کند؛ ولی می‏تواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عید فطر، طلب خود را بابت فطره حساب کند.

زکات فطره میهمان

سوال: میهمانی که فقط شب عید فطر به خانه انسان بیاید، تکلیف فطره‏اش چه می‏شود؟
جواب) فطره او بر عهده صاحب خانه نیست.
سوال: اگر میهمان فطره خودش را بدهد، آیا از عهده صاحب خانه ساقط می‏شود؟
جواب) در فرضی که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده میزبان ساقط می‏شود.
سوال: اگر انسان شب عید فطر میهمان داشته باشد و صبح متوجه شود که عید بوده؛ آیا فطره آنها بر او واجب است؟
جواب) ناآگاهی از رؤیت هلال، تأثیری در حکم پرداخت فطره ندارد لکن گذشت که فطره میهمان یک شبه بر عهده خودش می‌باشد.

جنس زکات فطره

سوال: زکات فطره را باید از قوت متعارف داد، یا قوت شرعی؟
جواب) اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اینها داده شود، کفایت می‏کند و منحصر به قوت غالب نیست.

زکات فطره زن و فرزند

سوال: پدری که زکات فطره نمی‏دهد، تکلیف زن و فرزند او چه می‏شود؟
جواب) بر آنان تکلیفی نیست و لازم نیست فطره بدهند.

زکات فطره زن

سوال: اگر زن به جهت نیاز شوهر، در تأمین مخارج زندگی کمک کند؛ چه کسی باید زکات فطره آنها را بدهد؟
جواب) اگر زن نان‏خور شوهر محسوب شود، باید شوهر در صورت توانایی زکات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نان‏خور شوهر و کس دیگری نباشد، باید خودش زکات فطره‏اش را بدهد.

زکات فطره زن ناشزه‏

سوال: زنی که از تمکین شوهر خود داری می‏کند، آیا زکات فطره او از شوهرش برداشته می‏شود؟
جواب) خیر، باید شوهرش زکات فطره او را بدهد؛ مگر آنکه نان خور شخص دیگری باشد.

کیفیت پرداخت زکات فطره

سوال: آیا زکات فطره را می‏توان به خانواده فقیر غیر متدین داد؟
جواب) در زکات فطره، عدالتِ گیرنده لازم نیست؛ ولی به کسی که آشکارا گناه کبیره انجام می‏دهد، بنابر احتیاط نباید زکات فطره داد.

انتقال زکات فطره‏

سوال: جایز است زکات فطره را در شهر دیگری بدهیم؟
جواب) اگر در محل و شهر خودش مستحق پیدا نشود، می‏تواند آن را به شهر دیگری ببرد.

مقدار زکات فطره

سوال: مقدار فطره چقدر است؟
جواب) شخص باید برای خودش و کسانی که نان خور او محسوب می‏شوند، برای هر نفر سه کیلو از خوراک مردم (مانند گندم، جو، خرما، کشمش، برنج، ذرت و یا مانند اینها) و یا پول یکی از آنها را به مستحق بدهد.

پرداخت زکات فطره به خویشان مستحق

سوال: آیا جایز است زکات فطره را به عنوان هدیه، به خویشاوندان آبرومند و مستحق داد؟
جواب) می‏تواند به عنوان هدیه بدهد و لازم نیست به او بگوید زکات فطره است؛ ولی باید در نیت قصد زکات کند.

پرداخت زکات فطره به واجب النفقه

سوال: آیا پدر می‏تواند زکات فطره را به فرزند دانشجوی خود که محتاج است، بدهد؟
جواب) اگر فرزندان فقیر باشند، پدر و مادر باید مخارج واجب آنان را بپردازند و نمی‌توان چیزی از زکات فطره را بابت مخارج زندگی به آنها داد ولی برای ادای دین و یا مایحتاجی که تأمین آن بر پدر واجب نیست اشکال ندارد.

پرداخت فطره غیر سید به سید

سوال: کسی که سید نیست، می‏تواند فطره را به سید بدهد؟
جواب) خیر، جایز نیست.

مصرف زکات فطره در امور فرهنگی

سوال: آیا جایز است زکات فطره را در امور فرهنگی و مذهبی که باعث نشر معارف دین می‏شود صرف کرد؟
جواب) صرف زکات فطره در راه نشر معارف دین اشکال ندارد؛ ولی بهتر است آن را به فقیر بدهند.

کنار گذاشتن فطره و تصرف در آن

سوال: اگر شخص فطره را کنار بگذارد، می‏تواند از آن استفاده کند و بعد به جای آن مال دیگری بگذارد؟
جواب) خیر، باید همان را که کنار گذاشته، برای فطره بدهد.

زکات فطره زنی که تأمین کننده مخارج زندگی است

سوال: اگر زن به جهت نیاز شوهر، در تأمین مخارج زندگی کمک کند؛ چه کسی باید زکات فطره آنها را بدهد؟
جواب) اگر زن نان‏خور شوهر محسوب شود، باید شوهر در صورت توانایی زکات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نان‏خور شوهر و کس دیگری نباشد، باید خودش زکات فطره‏اش را بدهد.

زکات فطره فقیر

سوال: آیا پرداخت زکات فطره بر کسی که توان مالی ندارد، واجب است؟
جواب) اگر فقیر باشد، زکات فطره بر او واجب نیست و اگر سه کیلو گندم و مانند آن و یا قیمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زکات فطره بدهد و چنانچه افرادی تحت تکفل دارد، می‏تواند آن را به قصد فطره، بین نفرات خانواده دست گردان کنند و بهتر است نفر آخر، آن را به کسی بدهد که از خودشان نباشد.
منبع:استفتائات مقام معظم رهبری